Kişi, haklara ve borçlara sahip olabilen varlıkları ifade eder. Hukuk açısından tüm insanlar kişidir. Kişilik hakkı ise “kişinin kendisini insan kılan maddi manevi tüm değerleri, özel olarak ise; yaşamına, beden bütünlüğüne, sağlığına, onuruna, özel yaşamına, resmine, ismine, eserine, saygınlığına, ekonomik serbestliğe ilişkin hakları” (1) olarak tanımlanmıştır. Kişilik hakları, herkese karşı ileri sürülebilen mutlak haklardan oluşur. Temel insan haklarındandır ve Türk Medeni Kanununda düzenlenmiştir. Gerçek kişiler gibi tüzel kişilerinde kişilik hakları vardır. Bunlar gerçek kişilere münhasıran ait olanlar yani yaşama hakkı ve vücut bütünlüğü dışında olan kişilik haklarıdır. Kişilik hakkının korunması Anayasamızın 5. Maddesinde devletin temel amaç ve görevleri arasında sayılmıştır. Kişilik haklarının arasına soybağının reddi konusu da girmektedir.
Kişilik Haklarının İnternet Ortamında İhlali
İletişimin internet aracılığıyla en üst seviyede yaşandığı bu günlerde, insan ilişkileri sınır tanımaz boyutlara ulaşmıştır. Günümüzde tüm kuşaktan insanın, internet ortamına kolay ulaşması, internet kullanım alanının devamlı artması, bir merkezi yönetimin olmaması, haber sitelerinin, blogların, video paylaşım sitelerinin, yorum yapılabilen sitelerin artması gibi nedenlerle internet ortamından kişilik hakları ihlali kolay ve sık karşılaşır hale gelmiştir. Bunlardan bazıları internet aracılığıyla yapılan, kişinin şeref ve haysiyetini hedef alan hakaret, iftira, mesnetsiz suçlama gibi veya kişinin özel hayatını hedef alan ve sır olarak kalması gereken özel bilgilerin internet ortamında rızası dışında yayılması gibidir. İsim değiştirme davasının açılması da yine bir kişilik hakkıdır.
İnternetin kolayca düşünceleri ifade edebilme ortamı olması ve hızlı bir şekilde topluluklara ulaşabilmesi sebebiyle kişilerin veya kurumların itibarları basit bir şekilde zedelenebilmektedir.
İnceleyebilirsiniz: Süre Uzatım Dilekçesi Örneği
Kişilik Haklarının İnternet Ortamında İhlali Nedeniyle İnternet Erişiminin Engellenmesi
İnternet yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi, özel hayatın gizliliği ilkesinin ve kişilik haklarının korunması için 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun çıkarılmış ve 23/05/2007 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan kanunun 9. Maddesine göre kişilik hakkı zedelenen, içerik sağlayıcısına buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan Sulh Ceza Hâkimine başvurarak içeriğin çıkarılmasını ve/veya erişimin engellenmesini de isteyebilir.
Kişilik Haklarının İhlalinde Uyarı Yöntemi
Uyarı yöntemi zorunlu ön başvuru değildir. İçerik ve yer sağlayıcı kendisine gelen bu talebi en geç 24 saat içerisinde değerlendirmesi ve cevaplaması gerekmektedir. Anılan kanunun 9. Maddesinin 6.fıkrasına göre hâkime gidilmesi durumunda ise hâkim kararını en geç 24 saat içerisinde duruşma yapmaksızın verir. 24 saat yargı düzeni için kısa bir süre olarak görülse de internette bir verinin yayılma hızı düşünüldüğünde kısa değildir. Zaten genel yargılama usulü ve hızı, internet hızı ile uyuşmamaktadır.
İnceleyebilirsiniz: Trafik Kazası Avukatı
Hâkim, 9. madde kapsamında vereceği erişimin engellenmesi kararlarını esas olarak, yalnızca kişilik hakkının ihlalinin gerçekleştiği yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. şeklinde) içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle verir. Zorunlu olmadıkça internet sitesinde yapılan yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesine karar verilemez. Ancak, hâkim URL adresi belirtilerek içeriğe erişimin engellenmesi yöntemiyle ihlalin engellenemeyeceğine kanaat getirmesi hâlinde, gerekçesini de belirtmek kaydıyla, internet sitesindeki tüm yayına yönelik olarak erişimin engellenmesine de karar verebilir. Hâkimin bu madde kapsamında verdiği içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararları doğrudan Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilir.
İlgili kişi, hâkimin verdiği içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararına konu kişilik hakkının ihlaline ilişkin yayın başka internet adreslerinde yayınlanırsa Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne başvurabilecek ve mevcut karar bu adresler için de uygulanabilecektir.
İnceleyebilirsiniz: Teminat Senedi Örneği
Bahse konu kanun sadece ihlali önleme ve durdurma amacı taşımaktadır. Ancak kişilik hakkı internet yoluyla ihlal edilen kişilerin, ihlali yapanlara karşı her zaman ceza ve hukuk davalarına başvurmalarına engel değildir, her zaman başvurabilirler.
Bu yazımızda sizler için kişilik haklarının ihlalleri hakkında bilgilere değindik. Paylaşmış olduğumuz bilgiler yalnızca hukuki ihtilafın anlaşılır olmasını amaçlamakta olup herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlerinizde detaylı bilgi edinmek için uzman bir Ankara avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer başlıklar.
Bir Yorum Yazın