Kira artış oranı hesaplama süreci, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranlarına dayanarak yapılır ve özellikle 2024 yılında serbest bırakılan sınırlarla birlikte önem kazanmaktadır. Hem kiracıların hem de ev sahiplerinin doğru bir şekilde kira artış oranı hesaplama yapabilmesi için piyasa koşullarını ve yasal düzenlemeleri dikkate alması büyük önem taşır. Özellikle yüksek enflasyon oranları, konut ve işyeri kiralarında artışların nasıl yapılacağı konusunda hem kiracıları hem de kiraya verenleri yakından ilgilendirmektedir. Bu yazımızda, başta kira artış oranı hesaplama işleminin nasıl yapılacağı olmak üzere, TEFE TÜFE 2024 verileri ile kira zammı hesaplamalarının nasıl gerçekleştirileceği ve işyeri ile konut kira artış oranlarının belirlenmesinde hangi faktörlerin etkili olduğu detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
Kira Artış Oranı Nedir?
Kira artış oranı, kiraya verilen bir mülkün kira bedelinin belirli bir dönem sonunda ne kadar artırılacağını ifade eden ve yasal düzenlemelerle belirlenmiş bir orandır. Bu oran, genellikle kiracı ile kiraya veren arasında yapılan kira sözleşmesine göre belirlenir. Türkiye’de kira artış oranları, çoğunlukla Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine dayanmaktadır. Eğer taraflar arasında farklı bir anlaşma yoksa kira artış oranı hesaplama işlemi, TÜFE’nin son 12 aylık ortalamasına göre yapılmaktadır. Bu oran, kiracılar ve ev sahipleri için yasal sınırlar dahilinde uygulanmak zorundadır. Aksi halde taraflar arasında yapılan sözleşmenin kira zammına yönelik hükmü geçersiz olacaktır.
İnceleyebilirsiniz: Yeni Ev Sahibi Kiracıyı Çıkarabilir Mi?
Kira Artış Oranı Hesaplama Nedir?
Kira artış oranı hesaplama, kira sözleşmesi yenilenirken yeni dönemde uygulanacak kira bedelinin nasıl hesaplanacağına dair bir işlemdir. Bu hesaplama, genellikle Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verilerine dayanarak yapılır. Türkiye’de kira artış oranları, kira sözleşmelerinde belirtilen artış oranlarına ya da bu oran yoksa TÜFE ortalamasına göre belirlenir. Ancak uygulamada en sık karşılaşılan kira artış oranı hesaplama yöntemi, 2024 TEFE TÜFE oranı baz alınarak yapılan yöntemdir.
2024 yılı itibarıyla, konut kiraları için %25’lik yasal artış sınırı kaldırılmıştır. Artık kira artış oranı hesaplama işlemi, tamamen serbest piyasa koşulları ve TÜFE oranlarına göre yapılmaktadır. Kiracılar ve kiraya verenler, belirlenen kira zammı oranı üzerinden yeni kira bedellerini karşılıklı olarak belirleyebilirler.
Kira Artış Oranı Hesaplamada Nelere Dikkat Edilir?
Kira artış oranı hesaplama sürecini kolaylaştırmak için çeşitli online kira zammı hesaplama araçları kullanılabilmektedir. Bu araçlar, TÜİK tarafından açıklanan TÜFE ve Yİ-ÜFE oranlarına dayanarak kira zam oranlarını otomatik olarak sizler için hesaplamaktadır. Kira zammı hesaplamadan kaynaklı yapılacak hatalar neticesinde hukuki yaptırımlarla karşı karşıya kalınmaması adına aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
- Kira sözleşmesi tarihi ve mevcut kira bedeli belirlenir.
- TÜFE ya da Yİ-TÜFE oranı seçimi yapılır.
- Artış miktarı hesaplanarak yeni kira bedeli ortaya çıkarılır ve taşınmazın yeni kira döneminde uygulamaya konulur.
İnceleyebilirsiniz: İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye Davası
2024 TEFE TÜFE Oranı Nedir?
Kira artış oranı hesaplama sürecinde, TEFE (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) verileri önemli bir rol oynar. Zira yukarıda da belirttiğimiz üzere taraflar arasında yapılan kira sözleşmelerinin büyük çoğunluğu bu verilere dikkate alınarak hazırlanmaktadır. 2024 TÜFE oranları, kira artışlarının yasal sınırlarını belirleyen temel göstergedir. TEFE ise üreticilerin fiyat artışlarını gösteren bir endekstir. Ancak artık TEFE verisi yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) kullanılmaktadır. 2024 yılı için açıklanan TÜFE oranı, %65,07 olarak belirlenmiştir.
TEFE TÜFE 2024 verilerine göre kira artış oranı hesaplama şu adımlarla yapılmaktadır:
- TÜFE Oranının Belirlenmesi: TÜİK tarafından açıklanan son 12 aylık TÜFE ortalaması alınır.
- Mevcut Kira Bedelinin Belirlenmesi: Artış oranı uygulanacak mevcut kira bedeli belirlenir.
- Artış Miktarının Hesaplanması: Mevcut kira bedeli, TÜFE oranı ile çarpılarak artış miktarı hesaplanır.
- Yeni Kira Bedelinin Belirlenmesi: Mevcut kira bedeline artış miktarı eklenerek yeni kira bedeli hesaplanır.
2024 TEFE TÜFE Oranı Hesaplama Tablosu
2024 TEFE TÜFE oranı hesaplama tablosu, kiracılar ve kiraya verenlerin muhakkak aşina olması gereken bir veridir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından aylık olarak açıklanan bu veriler, kira artış oranı hesaplama sürecinin en temel unsurudur. En güncel şekilde 2024 TEFE TÜFE oranı tablosu ve buna müteakip kira zam oranları aşağıda sizler için hazırlanmıştır.
| Yıl | Ay | TÜFE Oranı | İşyeri Kira Artış Oranı | Konut Kira Artış Oranı |
| 2024 | Ocak | %53,86 | %53,86 | %25 |
| 2024 | Şubat | %54,72 | %54,72 | %25 |
| 2024 | Mart | %57,50 | %57,50 | %25 |
| 2024 | Temmuz | %65,07 | %65,07 | %65,07 |
Örnek Kira Artış Hesaplama
Kira artış oranı hesaplama işlemi, kiracı ve kiraya verenler arasında kira bedelinin düzenli olarak artırılmasını sağlayan bir süreçtir. 2024 yılı itibarıyla, Türkiye’deki kira artışları için en yaygın kullanılan yöntem, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine dayanmaktadır. Kira artış oranı, sözleşmede belirtilen özel bir oran yoksa, bu endeks üzerinden hesaplanır. Kira artış hesaplama işlemi oldukça basit adımlarla yapılabilir. Öncelikle, TÜİK’in açıkladığı son 12 aylık TÜFE ortalaması belirlenir. Bu oran, kira artış oranı hesaplamasında kullanılacak temel veridir.
Örnek kira artış hesaplama şu şekilde yapılmaktadır:
Mevcut kira bedeli: 10,000 TL
Son 12 aylık TÜFE ortalaması: %65,07
Artış Miktarı = 10,000 TL * %65,07 = 6,507 TL
Yeni Kira Bedeli = 10,000 TL + 6,507 TL = 16,507 TL
Bu örnek, kira artış oranı hesaplamanın ne şekilde yapıldığını açıklamaya yeterlidir. Kiracılar ve kiraya verenler, bu adımları takip ederek kira bedellerini her yıl yeniden hesaplayabilirler. Buna ek olarak sizler için hazırlamış olduğumuz 2024 kira artış hesaplama aracımızı da kullanarak kolaylıkla kira zammı oranını hesaplayabilirsiniz.
İşyeri Kira Artış Oranı
İşyeri kiraları, konut kiralarından farklı olarak daha serbest bir piyasa dinamiği ile belirlenmektedir. Fakat her ne kadar piyasaya endeksli bir orandan bahsedilse de işyeri kira artış oranı da temelde TÜFE oranı dikkate alınarak belirlenmektedir. 2024 yılında, tıpkı konutlarda olduğu gibi işyerleri için herhangi bir yasal zam sınırı bulunmamaktadır. Bu nedenle işyeri kira artışı tamamen piyasa koşullarına ve tarafların anlaşmalarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İşyeri kira artış oranı hesaplanırken TÜİK tarafından açıklanan 12 aylık TÜFE ortalamaları temel alınmaktadır.
İşyeri kira artış oranı hesaplama şu şekilde yapılabilir:
- TÜFE oranı belirlenir (2024 Yılı için %65,07).
- Mevcut kira bedeli alınır (örneğin 20,000 TL).
- Artış miktarı hesaplanır: 20,000 TL x %65,07 = 13,014 TL.
- Yeni kira bedeli hesaplanır: 20,000 TL + 13,014 TL = 33,014 TL.
1 Temmuz‘dan Sonra Kira Artış Oranı
1 Temmuz 2024 itibarıyla yürürlükten kalkan %25’lik kira artış sınırının sonrasında, konut ve işyeri kiraları için yasal olarak belirlenmiş bir sınır bulunmamaktadır.
Kira zammı hesaplamasının yasal dayanağı Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesidir. İş bu madde, kira artış oranlarını ve buna müteakip kira uyuşmazlıklarının açıklanması amacıyla TBK’ya eklenmiştir. Bu maddeye göre, kira artış oranı tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre belirlenmektedir. Diğer bir anlatımla, taraflar arasında yapılan kira sözleşmesinde herhangi bir zam oranı belirtilmemişse, kira zammı hesaplama işlemi TBK madde 344 uyarınca yapılmaktadır.
İnceleyebilirsiniz: Tahliye Taahhütnamesi Var Kiracı Çıkmıyor
Sonuç
Kira artış oranı hesaplama, diğer bir ismiyle kira zammı hesaplama, hem kiracılar hem de ev sahipleri için oldukça önemli bir konudur. Zira içerisinde bulunduğumuz enflasyonist ortamda en büyük gider konut ve barınma giderleridir. 2024 yılı itibarıyla %25’lik yasal sınırın kalkmasıyla birlikte, kira artışları tamamen serbest piyasa koşullarına ve TÜFE oranlarına göre belirlenmesi, mevcut zor koşulları daha da karmaşık hale getirmiştir. İşyeri kira artış oranı ve konut kira artış oranı, her iki tarafın da ekonomik durumunu etkileyen kritik faktörlerdir.
Bu açıklanan sebeplerle, tarafların kira artış oranı hesaplama sürecinde dikkatli olması ve piyasa koşullarını iyi değerlendirmesi büyük önem taşır. Özellikle kiracılar veya ev sahipleri arasında hukuki anlaşmazlıklar yaşanması durumunda, Ankara’da ikamet eden vatandaşlarımız için Ankara kira avukatından diğer şehirlerde ise uzman bir avukattan yardım almak, sürecin hakkaniyetli ve yasal çerçevede yürütülmesinin sağlanması adına önem taşımaktadır. Alınacak hukuki danışmanlık, her iki tarafın da haklarını korumasına yardımcı olacaktır.
Bu yazımızda sizler için kira artış oranı hesaplaması hakkında bilgilere değindik. Paylaşmış olduğumuz bilgiler yalnızca hukuki ihtilafın anlaşılır olmasını amaçlamakta olup herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlerinizde detaylı bilgi edinmek için uzman bir Ankara avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer başlıklar.
